De herziening van de Annex was een langdurig proces waarin het werd beoordeeld door zowel het publiek als de regelgevende instanties. Eindelijk, na meer dan 4 jaar van herziening en beoordeling, is de definitieve versie gepubliceerd. 

De eerste openbare versie leidde tot meer dan 6000 reacties, zowel van afzonderlijke bedrijven als van vakorganisaties. Een beoordelingsproces van 2 jaar heeft geleid tot versie 12 van de concept Annex. Dit leidde tot een verder, zij het sterk beperkt, consultatieproces. Nu de Annex is gepubliceerd, is er een tijdlijn van 12 maanden vastgesteld waarbinnen bedrijven zich aan de nieuwe richtlijnen moeten houden (de gebruikelijke periode is 6 maand).

De Annex zal gevolgen hebben voor faciliteiten en bedrijven buiten de Europese markt, op basis van participatie van en beoordeling door de PIC/S-groep. Er wordt verwacht dat bijvoorbeeld de FDA aspecten van Annex 1 bij hun inspecties ter plaatse in overweging nemen. 

Vanwege de uitgebreide update en herziening van de Annex zullen de gevolgen van deze wijzigingen verreikend zijn voor de vervaardiging van steriele producten. De belangrijkste van deze veranderingen is de eis van een Contamination Control Strategy (CCS) voor de faciliteit. Een CCS is een combinatie van doorlopende product- en procesrisicobeoordelingen, in lijn met ICH Q9, gekoppeld aan het kwaliteitsbeheersysteem (QMS). Het wonderlijke is hoe de CCS een terugkoppeling moet bieden voor faciliteiten om actie te ondernemen op veranderingen in hun risicoprofielen op basis van een pakket meetgegevens uit EM-resultaten, afwijkingen tot en met klachten van klanten.

Het concept van een CCS blijft niet beperkt tot de Europese markt. Terwijl de afkorting CCS sterk met de nieuwe Annex 1 wordt geassocieerd, is de filosofie hieromtrent niet nieuw voor de sector. Risicogebaseerde productie, een voormalig aandachtspunt in de sector is een CCS onder een andere noemer. Er wordt sectorondersteuning ontwikkeld. Zo heeft de PDA bijvoorbeeld een technisch artikel in concept ter ondersteuning van een CCS-uitrol.

Bij de meeste faciliteiten zullen de meeste van deze processen al zijn opgenomen en is het een kwestie van koppelen van uiteenlopende systemen in de faciliteit. Andere faciliteiten zullen echter hiaten hebben in hun processen of onzeker zijn over de implementatie van sommige aspecten van een CCS.

Een fundamenteel onderdeel van hoe de CSS werkt is de preventie van en controle op microbiologische besmetting. Eliminatie van micro-organismen via controle, voordat contaminatie van het product of proces geschiedt, heeft de voorkeur boven onderzoek naar de bron en sanering, operationele downtime en mogelijke afgekeurde partijen.

Een groot deel van de Annex 1 CCS is gericht op het aanpakken van elementen van microbiële controle, via training en onderricht van mensen, het opzetten van cleanrooms en omgevingsbewaking. Twee belangrijke elementen van microbiologische controle zijn het gebruik van reiniging en desinfectie van cleanrooms en het gebruik van isolatortechnologie. Op het gebied van reiniging en desinfectie gaat de CCS over enkele belangrijke kenmerken die voor de meeste faciliteiten van toepassing zijn. Hier gaan we kort in op de belangrijkste van deze functies.

Het eerste punt dat aandacht verdient, is het gebruik van de zinssnede Reiniging EN Desinfectie. In de Annex is reiniging een proces waarin een oppervlak wordt vrijgemaakt van fysieke en chemische vervuiling. De contaminatie kan een direct risico vormen voor de productkwaliteit of kan de effectieve werking van latere desinfectie verstoren of verhinderen. Desinfectie, als aanvulling op de reiniging, is het toepassen van microbiocidale desinfectiemiddelen of ontsmettingsmiddelen op schone oppervlakken om eventueel aanwezige microbiologische contaminatie te doden.

Het is van belang dat faciliteiten afzonderlijk hun gekozen middelen beoordelen om aan te tonen dat deze binnen de lokaal gevalideerde inwerktijd effectief zijn tegen lokale microbiële isolaten die op lokale cleanroomoppervlakken worden aangetroffen.

In de Annex is ook de eis gesteld van rouleren van desinfectiemiddelen. Dit is omwille van zekerheid dat de faciliteit een assortiment desinfectiemiddelen heeft waarmee alle in de cleanroomomgeving aangetroffen microben kunnen worden gedood. In de praktijk zal dit voor de meeste faciliteiten betekenen dat er regelmatig één breedspectrumbiocide wordt gebruikt, afgewisseld met een sporicidemiddel.

Tot slot, het overbrengen van materialen en verbruiksgoederen naar hoger geclassificeerde cleanrooms brengt het risico met zich mee dat microbiële biolast meelift naar de cleanrooms via slecht ontworpen overdrachtsdesinfectieprocessen en wordt vaak genoemd als contaminatieoorzaak in de sector.

Isolatortechnologie zal een essentieel onderdeel in de CSS van de faciliteit zijn. Maar net als bij cleanroom-operaties, kunnen slecht ontworpen isolator-operatieprocedures, opstelling of zelfs validatie leiden tot microbiële besmetting in de klasse A-omgeving.

Isolatoroperaties kunnen in drie categorieën worden geplaatst. De eerste is de werking van de isolator onder klasse A-omstandigheden, zoals aseptische vuloperaties of het uitvoeren van een steriliteitstest. De tweede is de gasvormige decontaminatie van de isolator om klasse A-condities te bereiken. De derde en laatste fase is het reinigen en laden van de isolator onder niet-steriele omstandigheden.

Het reinigen en laden van een isolator is een stap met een hoog risico, een activiteit waarbij de CCS het besmettingsrisico kan verminderen. Interacties van operators met de niet-steriele isolator moeten worden gezien als activiteiten met een hoog besmettingsrisico.

Het is begrijpelijk dat niet alle faciliteiten over de nodige toegang tot experts beschikken om de risico's van alle onderdelen van de CCS van een faciliteit te kunnen begrijpen. Dit is waarin uw leveranciers essentiële technische expertise kunnen leveren. Bij Ecolab Life Sciences hebben we door de sector erkende experts die u kunnen helpen met de ontwikkeling van de CCS van uw faciliteiten, hetzij door hiaatbeoordelingen, risicobeoordelingen of implementatie van CAPA om het ontbrekende in te vullen. Onze experts, van microbiologen tot chemisch ingenieurs, kunnen u helpen met uw reinigings- en desinfectieopties of controles rond het gebruik van isolatortechnologie.

Opmerking: Wereldwijd worden er verschillende terminologieën gebruikt voor chemische stoffen die micro-organismen doden. In Annex 1 worden de termen desinfectie / desinfectiemiddel gebruikt - dit kan echter ook gelden voor de term ontsmetting / ontsmettingsmiddel.